Water: symbool voor rituele reiniging

Omdat water een essentieel element is voor het leven van de mens is niet verwonderlijk dat water ook in de verschillende godsdiensten een belangrijke rol speelt. In veel religies staat water symbool als een reinigend middel.

Oude Egypte
De oude Egyptenaren waren al doordrongen van het feit dat water en zon zorgen voor de vruchtbaarheid van hun land. De goden die hiermee verband houden, namen dan ook een belangrijke plaats in. De jaarlijkse overstroming van de Nijl werd in verband gebracht met de god Hapy. Vele plaatselijke Nijlgoden worden altijd afgebeeld met planten in hun armen. Omdat de overstroming van de Nijl samenviel met het verschijnen van Sirius bij zonsopgang, werd deze heldere ster het symbool van de groei die het gevolg was van deze overstroming.

Grieken en Romeinen
Ook bij de Grieken en de Romeinen komen goden voor die met water te maken hebben. Poseidon was de heerser van de zee en bij de Romeinen heette hij Neptunus.

Hindoeïsme
Ook tegenwoordig speelt water nog steeds een belangrijke rol in verschillende godsdiensten. Bij het hindoeïsme is de rivier de Ganges een heilige rivier. Elk jaar trekken er duizenden pelgrims naar deze rivier. Het rituele baden is een vorm van zuivering.

Jodendom en christendom
Ook in jodendom en christendom speelt water een zuiverende rol. In de oorspronkelijk Hebreeuwse tekst wordt in Genesis de hemel aangeduid met een meervoud (wateren): God scheidde de hemelse wateren van de aardse wateren. Door de doop met water worden de onreinheden van de ongelovigen weg gewassen. In deze optiek is de besnijdenis te vergelijken met de doop. Als heidenen het joodse geloof aannamen, werden ze beschouwd als onrein en daarom werden ze eerst gedoopt en daarna besneden.
Wijwater (water dat door een priester in de kerk is gezegend) wordt nog steeds gebruikt door rooms-katholieken: in de kerk of thuis. Men doopt dan de vingers in een gevuld wijwaterbakje en maakt een kruisteken. Vroeger sprenkelde men, als het onweerde, door het hele huis wijwater met een palmtakje. Aan sommige waterbronnen worden soms bijzondere genezende krachten toegekend (bv. Lourdeswater, uit de bron waar de rivier de Gave ontspringt).

Islam
Ook binnen de islam moeten de gelovigen eerste handen en voeten afspoelen met water voordat zij de moskee mogen betreden. Dit is ook een zuiveringsritueel.

 

Terug naar overzicht